Je hebt mensen die het van jongs af aan al weten: ‘ik wil piloot, dokter of advocaat worden’. Weloverwogen stippelen ze het pad uit om daar te komen, ze doorlopen hun middelbare school, kiezen de juiste studie en stapje voor stapje bereiken ze het einddoel: hun droombaan. Maar voor het grootste deel van de jongeren gaat dit niet op.
Vooral jongeren die afstuderen in een studierichting waar je op baangebied nog alle kanten mee op kunt, staan na hun studie voor een keuze. Vragen als: ‘Wat wil ik nu eigenlijk? Waar ben ik goed in? En hoe vind ik een baan die bij mij past?’, schieten door hun hoofd. Om je te helpen bij het maken van de juiste keuzes voor je toekomst, zetten we vijf ‘beroepskeuzetips’ voor je op een rijtje.
De eerste – enigszins voor de hand liggende – tip is om een beroepskeuzetest te doen. Alhoewel het kwaliteitsverschil van deze testen erg uiteenloopt en ze zeker niet heilig zijn, is het wel een goed oriënterend hulpmiddel. Naast verschillende gratis online testen, bestaan er ook betaalde beroepskeuzetesten. Deze betaalde testen hebben in vergelijking tot de gratis varianten een professioneler karakter en meer psychologische verdieping. Verder kunnen persoonlijkheidstesten je ook op weg helpen. Ondanks dat deze testen niet direct gericht zijn op baanadvies, verruimen ze wel het inzicht in je persoonlijkheid en je sterke en minder sterke punten. De gratis online persoonlijkheidstest 16 personalities is een aanrader.
Nadat je een beroepskeuzetest gedaan hebt en inzicht hebt verkregen in je persoonlijke profiel, ga je op zoek naar een baan die hierbij aansluit. Ben je bijvoorbeeld analytisch sterk en denk je oplossingsgericht? Dan is een baan in de ICT-sector waarschijnlijk interessant voor jou. Werk je liever met mensen en inspireer je graag anderen? Dan is een baan als coach, leraar of adviseur jou op het lijf geschreven. In een baan die goed bij je past en aansluit bij je kwaliteiten ben je sneller succesvol. En ook niet onbelangrijk: je beleeft meer plezier aan je dagelijkse werkzaamheden. Durf hierin gerust verder te kijken dan je afstudeerrichting. Een toekomstige werknemer hecht er vaak veel waarde aan dat jouw persoonlijke kwaliteiten aansluiten bij de beschikbare functie en kijken graag verder dan jouw ‘papiertje’.
De druk op net afgestudeerde studenten om gelijk hun droombaan te vinden, is vaak groot. Het kan dan relativerend werken om je te beseffen dat je eerste baan waarschijnlijk niet je droombaan is. Zie je eerste baan dan ook liever als een oriënterend begin van je loopbaan. Het kan een schot in de roos zijn, maar je kunt er ook achter komen dat de baan je niet helemaal ligt. Het voordeel daaraan is dat je dan vaak veel specifieker weet wat je wel en niet zoekt in een volgende baan.
In plaats van eerst een baankeuze te maken en daar vervolgens de juiste werkgever bij te zoeken, kun je het ook omdraaien. Zoek organisaties die bij jou passen en kijk of ze openstaande vacatures hebben. Werk je bijvoorbeeld graag in een klein team en hou je van korte lijntjes? Kies dan eerder voor een klein of middelgroot bedrijf. Werk je liever binnen een organisatie met veel beweging en heb je de ambitie om in het buitenland te werken? Dan past een multinational beter bij jou. Ook is het aan te raden om naast het kiezen van het juiste bedrijf, je af te vragen welke branche je aanspreekt. Zo past een commerciële organisatie beter bij mensen die graag werken met prestatiegerichte targets. Terwijl iemand die graag werkt vanuit overtuigingen, beter op z’n plek is in een non-profit organisatie zoals een stichting.
Door je netwerk te vergroten en met anderen in gesprek te gaan, vergroot je de kans op het vinden van een baan die bij je past. Bezoek bijvoorbeeld eens een conferentie of een lezing over een onderwerp dat je aanspreekt en probeer daar met mensen in contact te komen. Of benader vrienden en kennissen die in een hoek werkzaam zijn die je aanspreekt en vraag of ze een koffie met je willen doen. Dit kan heel inspirerend werken. We hopen je met deze tips op weg te helpen en misschien beleef je wel ineens dat eureka momentje: “Ik heb het, ik wil… worden!”.