Veel studenten en oud-studenten denken bij de term ‘zelfreflectie’ meteen aan de reflectieverslagen die ze tijdens hun studie moesten maken. En helaas wekt dat niet bij iedereen warme gevoelens op. Onder het motto ‘ik heb wel even genoeg gereflecteerd’, doen ze na hun studie nog weinig met zelfreflectie. Laten ze daarmee belangrijke kansen op persoonlijke groei liggen of loopt het zo’n vaart niet? We doken voor je in de wereld van de zelfreflectie en zochten het uit.
Bewust en onbewust passen we allemaal zelfreflectie toe. Wanneer je na een pittige woordenwisseling op het werk naar huis fietst, ga je toch malen: heb ik iets verkeerds gezegd of kan ik het de volgende keer anders aanpakken? Dat is zelfreflectie. Naast deze (vaak onbewuste) vorm van zelfreflectie, kun je ook bewust met zelfreflectie aan de slag gaan. Kies een specifiek moment voor jezelf uit waar je terug- of vooruitblikt op gebeurtenissen, doelstellingen en wensen in je leven. Hoe je dat concreet aanpakt, leggen we later in deze blog uit; laten we eerst eens kijken hoe zinvol zelfreflectie eigenlijk is.
Bewust en actief aan de slag gaan met zelfreflectie heeft een aantal voordelen. Door af en toe een moment in te plannen om aan zelfreflectie te doen, leer je kritisch en met afstand naar je eigen handelen kijken. Je staat even stil bij wat je precies doet en wat dat je oplevert, bijvoorbeeld op je werk, tijdens je studie of in je privéleven. In welke valkuil stap je steeds opnieuw? Maar ook, wat gaat er goed en waar ben je trots op? Daarmee is zelfreflectie een waardevolle tool om je persoonlijke en professionele ontwikkeling een boost te geven. Ook vergroot zelfreflectie je zelfkennis: je weet precies wat je sterke en zwakke punten zijn, je kunt beter met kritiek omgaan en je leert gerichtere keuzes te maken.
Goede vraag, want hier gaat het voor veel mensen fout. Ze hebben geen idee hoe ze in de praktijk met zelfreflectie aan de slag kunnen gaan. De kunst zit ‘m erin om er een gewoonte van te maken en een vast systeem te vinden dat bij jou past. Met een gewoonte bedoelen we dat je een vaste dag of tijdstip kiest om ermee aan de slag te gaan. Dat kan iedere maandagmiddag zijn of bijvoorbeeld de laatste dag van de maand. Daarnaast is een vast systeem belangrijk. Hiervoor kun je bijvoorbeeld een van de modellen voor zelfreflectie gebruiken, een handig ‘zelfreflectie invulboek’ aanschaffen of zelf je eigen systeem bedenken. Noteer bijvoorbeeld aan het einde van de week drie dingen in een boekje waar je trots op bent en drie doelstellingen waar je de komende week aan wilt werken.
Een tip tussendoor: Wees een beetje aardig voor jezelf. We hebben als mensen de neiging om dingen die fout gaan eindeloos te analyseren en dingen die goed gaan voor lief te nemen. Dat is doodzonde! Kritisch zijn is goed, maar sta ook stil bij de positieve ontwikkeling die je doormaakt en vier je overwinningen.
Ondanks dat zelfreflectie erg belangrijk is om persoonlijk te blijven groeien, worden er ook kritische kanttekeningen geplaatst. Zo kaarten verschillende onderzoekers aan dat reflecteren en piekeren sterk samenhangen. Mensen beginnen met reflecteren en dat slaat om in langdurig piekeren – je kent het misschien wel. De truc om dit zoveel mogelijk te voorkomen zit ‘m toch weer in de structuur waar we het eerder over hadden. Kies een vast moment en een vaste methode om met zelfreflectie aan de slag te gaan. En laat het daarna – soms gemakkelijker gezegd dan gedaan – ook weer los.
Bij Newskool staat persoonlijke ontwikkeling voorop en daar hoort ook zeker een stukje zelfreflectie bij. Denk dan niet aan saaie reflectieverslagen, maar eerder aan boeiende interactieve sessies en workshops. Meer weten over NewSkool? Neem gerust contact op. Alvast benieuwd naar het traineeship? Bekijk hier de vacature .
